Kurumunuz dahili telefon aboneleri artık mutlu değiller, zira gelişen teknoloji ile birlikte diğer tüm alanlarda olduğu gibi ofis telefonu kullanımında da farklı beklentiler var ve artık mevcut PBX'in değişmesi gerekiyor.
Dış hatlardaki aksamalar, mevcut santraldeki temel fonksiyonlarla ve özellikle IVR ve benzeri uygulamalarla ilgili kullanıcı talepleri, kapasite yönetimi konusunda yaşanan zorluklar mevcut sistemle çözülemez duruma geldi ise, harekete geçmek gerekiyor demektir.
Üç seçenek var. İlk seçenek yönetilen bir servis olarak dışarıdan bu hizmeti almak. İkincisi, pandemi ile artık daha erişilebilir hale gelen bulut PBX altyapılarından birisini (MS Teams, Cisco ya da diğerleri) kullanmak. Üçüncüsü kurum bünyesinde bir tane kurmak. Yazının devamı daha çok üçüncü seçenekle ilgilenenleri ilgisini çekecektir sanırım.
Tarihçe
PBX (Private Branch Exchange) santralleri, 1800'lü yılların sonunda Bell Telephone Company tarafından icat edilen manuel telefon santrallerine dayanıyor. Bununla birlikte modern anlamda kullanılan ilk PBX santralleri, 1960'larda ortaya çıktı ve o zamanlar özellikle büyük şirketler tarafından kullanılıyordu. Günümüzde bu santraller çoğunlukla IP tabanlı çalışan ve telefon gibi gerçek zamanlı kullanılan bir yapı için oldukça yetkin sistemlere dönüştü. Diğer pek çok servis gibi her türden kurumda karşımıza çıkıyor.
Problem Nedir ?
Geleneksel PBX sistemleri, hızla değişen ICT dünyasında yerlerini "Sanal PBX" denilen yazılım tabanlı sistemlere bırakalı epey bir zaman oldu. Muhtemelen ya kurumunuzda kullanılan yapı bu yeni sistemlerden değil, ya beklediğiniz fonksiyonları karşılaması imkansız ya da pahalı. Son dönemde kimle bir araya gelsem konu dönüp dolaşıp bu konuya geliyor.
PBX işi çetrefilli bir iş ve bu nedenle kimse üzerine almak istemiyor. Fakat mevcut sistemler için standart hale gelen IP altyapısı nedeni ile günün sonunda kerhen bir sahiplenme söz konusu. Bu durum PBX projelerinin kurum içinde bir proje olarak ele alınmasını güçleştiriyor. Aslında IT ekipleri bir şekilde (uçtan uca güvenlik yaklaşımına uygun olmadığı için doğru bulmadığım şekilde) güvenlik kameraları ve fiziksel erişim denetimi gibi yapıların yönetiminden kaçınmayı başarmış olsa da, konu PBX olunca çoğu zaman bundan kaçınamıyor sanırım.
İşe koyulmak isteyenler için sistemin temel tasarımını etkileyen birkaç hususu paylaşmak istiyorum;
- Dahili aboneler hangi kanalları kullanacak ? (telefon, mobil telefon, bilgisayar, vb)
- Mevcut sistemle uyumluluk gereksinimi var mı ?
- Görüşmeler hangi tip dış bağlantılarla sağlanacak (PRI, SIP ?) ?
- Bölgesel ya da uluslararası lokal sağlayıcılar kullanılacak mı ?
- Çağrı merkezi uygulaması gerekiyor mu ?
- İş sürekliliği gerekli mi (Uçtan uca ya da yerel, örn. operatör ve devre yedekliliği gerekiyor mu ?)
- Diğer iletişim kanalları ile bir entegrasyon gerekiyor mu ?
- Gelişmiş bir IVR alt yapısı gerekli mi ?
- Varsa anonsları kim seslendirecek, aynı sesin zaman içinde sürekliliği nasıl sağlanacak ?
Bu liste elbet daha uzun ve kontrol edilmesi gereken başka parametreler de var. Bununla birlikte ortalama bir kurum PBX tasarımı için yeterli sanırım bunlar. Bir çağrı merkezi işletilecekse, elbet bu listenin yanına çağrı merkezi yönetimi ile ilgili maddelerin de eklenmesi oldukça önemli bir husus.
Tam bu noktada bir ilave bilgi vermek isterim. Asterisk, 2000 li yılların başından beri kullanılan bir açık kaynak PBX altyapısı. Sahada araştırma yapmaya başladığınızda oldukça fazla bu sistemin üzerinde yazılmış yönetim konsollarından oluşan ürünlerle karşılacaksınız. Ürünün arkasına baktığınızda yönetim konsolu + tftp + asterisk üçlüsünü görmek sizi şaşırtmasın. Özellikle cisco altyapılarından bu tip bir sisteme geçecek olanlara bir iyi haber vereyim. Pek çok model bu sistemler tarafından destekleniyor ki 8821 gibi modeller de buna dahil.
Hâsıl-ı Kelâm
Kurum içi PBX kullanımında hangi metodu kullanırsanız kullanın, sistem içindeki yapılandırmalarla ilgili bilgi ve yeteneği geliştirmekte yarar var. Bu, firewall içinde bir kural yazmak gibi temel bir yetkinlik bana sorarsanız.
Yedekleme kritik bir husus. Mümkünse PRI + SIP benzeri bir yedeklilik için en başından planlama yapılmalı. Zira sabit telefonla ulaşılamaz olmak (söz konusu olan bir firma/kurum ise) hem iş hem de prestij kaybı anlamına geliyor.
Günümüzde, maliyet etkin ve esnek yapıları kurabilmek artık mümkün. Tümüyle IP çalışan ve özellikle dış devreleri de aynı şekilde olan yapıları kullanan firmalar için PBX, gündelik kullanımda önemli bir destek sistemine sahip olmak anlamına geliyor.
Kalın sağlıcakla,
